ΑΠΟΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΥΝΤΑΞΗ ΤΟΥ Β1 ΣΤΑΔΙΟΥ
ΤΟΥ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ
ΚΑΙ ΑΕΙΦΟΡΟΥΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΟ
Ο χωρικός σχεδιασμός σε περιφερειακό επίπεδο πρέπει να
αποτελεί τοπική εξειδίκευση του γενικού χωροταξικού και να αποτελεί πλαίσιο
αναφοράς του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου του κάθε νησιού. Στην περίπτωσή μας όμως
το τελευταίο προηγήθηκε χρονικά του δεύτερου, γεγονός που αποτελεί σχήμα
πρωθύστερο με πολλές πιθανότητες εμφάνισης ασυμβατότητας μεταξύ των δύο
επιπέδων οι οποίες θα πρέπει να διορθωθούν με τροποποίηση του ΓΠΣ της Πάρου. Το
πρόβλημα επιτείνεται από την εκπόνηση και νομοθέτηση κλαδικών χωροταξικών όπως
του ειδικού χωροταξικού για τις ΑΠΕ που δεν συνάδουν κατ’ ανάγκη με όσα
προβλέπει ο εθνικός και περιφερειακός σχεδιασμός και ενδεχομένως με αυτά που οι τοπικές
κοινωνίες θα εισηγηθούν.
Το μεγαλύτερο όμως μεθοδολογικό και πολιτικό σφάλμα έχει να
κάνει με την εμφάνιση του χωρικού σχεδιασμού σαν αυτοτελούς ή αρχικού
ζητούμενου. Τα χωροταξικά σχέδια θα έπρεπε να είναι εργαλεία για την επίτευξη συγκεκριμένου
κοινωνικού και αναπτυξιακού σχεδιασμού.
Ακόμα και στην περίπτωση τουριστικών νησιών, όπως είναι η Πάρος, που
είναι δεδομένη η οικονομική πρωτοκαθεδρία του τουριστικού κλάδου, το
αναπτυξιακό μοντέλο δεν καθορίζεται κατ’ ανάγκη μονοσήμαντα. Για παράδειγμα
στην Πάρο, προκειμένου να μεγιστοποιηθεί ο βαθμός κοινωνικής ευημερίας, θα
πρέπει, κατά την γνώμη μου, να αποτελεί γνώμονα του χωροταξικού εισηγητή η
διατήρηση της κλίμακας των τουριστικών μονάδων στο επίπεδο της μικρομεσαίας και
οικογενειακού τύπου επιχείρησης. Σε άλλα νησιά όπως η Ρόδος ο τουρισμός έχει
πάρει άλλη κατεύθυνση ως προς το θέμα αυτό.
Κοινός παρονομαστής των δημοφιλέστερων τουριστικών περιοχών
της περιφέρειάς μας, της Ελλάδας, αλλά και της Ευρώπης είναι η ανιχνεύσιμη
ιστορικότητα και η ιδιαίτερη πολιτιστική ταυτότητα. Για να αποτελεί ισχυρό
τουριστικό πόλο μια περιοχή πρέπει να διαθέτει μία τουλάχιστον οικιστική ζώνη με
αυτά τα χαρακτηριστικά και μάλιστα με ένα κρίσιμο μέγεθος που να μπορεί να
πλαισιώσει μια τουριστική περιήγηση μερικών ημερών. Με αυτή την προϋπόθεση
μπορούν να προστεθούν δορυφορικά και άλλα τουριστικά σημεία που θα λειτουργούν
συμπληρωματικά.
Ο οικιστικός αυτός χαρακτήρας απαιτεί την συμπληρωματικότητα
των περιφερειακών, μη τουριστικών παραγωγικών δραστηριοτήτων (πρωτογενής,
δευτερογενής τομέας) και τουλάχιστον την έλλειψη ασυμβατότητας της λειτουργίας
των γειτνιαζόντων τεχνικών υποδομών (μεταφορών, ενέργειας…) έτσι ώστε να μην
αλλοιώνεται ή ακυρώνεται ο ιστορικός και πολιτιστικός χαρακτήρας της οικιστικής
ζώνης .
Ιδιαίτερα έντονη είναι η όχληση που προκαλείται στα ιστορικά
κέντρα από την άμεση γειτνίαση με μία μεγάλης κίνησης μεταφορική υποδομή. Ένα
κεντρικό επιβατικό λιμάνι για παράδειγμα προσελκύει μοιραία άλλες υποδομές και
δίκτυα μεταφορών και υπηρεσιών όπως ΚΤΕΛ, ΤΑΞΙ, ζώνες παρκινγκ, ενοικιαζόμενα
αυτοκίνητα, τουριστικά γραφεία, λιμενικές αρχές, επιχειρήσεις μαζικής εστίασης
πρόχειρου γεύματος τα οποία δημιουργούν ένα έντονο και ευμεγέθη πόλο με
συγκεκριμένο χαρακτήρα που φτάνει, ανάλογα με τον βαθμό γειτνίασης και
εμπλοκής, να ακυρώσει την ιστορική και πολιτιστική φυσιογνωμία του ιστορικού
κέντρου. Επιπλέον οι εξελισσόμενες ανάγκες του λιμανιού απαιτούν νέες, μεγάλες εγκαταστάσεις και
παρεμβάσεις στην θαλάσσια και χερσαία λιμενική ζώνη που αλλοιώνουν δραματικά
την φυσιογνωμία της περιοχής.
Όλα τα νησιά πρώτης τουριστικής ταχύτητας της περιφέρειας
μας είτε είχαν την γεωγραφική τύχη να έχουν απόσταση του ιστορικού τους κέντρου
από το λιμάνι είτε φρόντισαν να το
απομακρύνουν έγκαιρα.
Στην Πάρο οι δύο τουριστικότερες ζώνες είναι οι παραδοσιακοί
οικισμοί της Παροικίας και της Νάουσας. Από αυτές η δεύτερη αν και κατάφερε να
διατηρήσει σε ικανοποιητικό βαθμό την ταυτότητα του παραδοσιακού της κέντρου,
χωρίς ασυμβατότητες από τεχνικές υποδομές, δεν κατάφερε να εντάξει την Πάρο
στην ομάδα νησιών πρώτης τουριστικής ταχύτητας, παρά το γεγονός ότι θεωρείται
το πλέον γραφικό νησιώτικο πρότυπο και παρά το
ότι η Πάρος κατά τα λοιπά διαθέτει πολλά αξιόλογα τουριστικά σημεία τα
οποία θα μπορούσαν να υποστηρίξουν τον κεντρικό, σε αυτόν τον τομέα, ρόλο της
Νάουσας. Αυτό κατά την γνώμη μου οφείλεται στο ότι το τουριστικό κέντρο της
Νάουσας δεν διαθέτει το κατά τα ανωτέρω κρίσιμο μέγεθος. Είναι δηλαδή
περιορισμένης έκτασης.
Η Παροικία παρά το ότι είχε και τις προϋποθέσεις αλλά και το
μέγεθος να παίξει τον ρόλο του ηγεμονεύοντος τουριστικού οικισμού του νησιού
ούτε αυτή κατάφερε να το πράξει λόγω σοβαρής όχλησης από γειτνιάζουσες
δραστηριότητες. Κύρια αυτές έχουν να κάνουν με την λειτουργία των δύο κεντρικών
λιμένων (εμπορικού και επιβατικού) και τα λιμενικά έργα για την επέκτασή τους.
Η τουριστική ανάπτυξη της Πάρου τις τελευταίες δεκαετίες και
η πολεοδομική νομοθεσία ευνόησε την εξάπλωση της εκτός οικισμού αραιοδομημένης οίκησης σε αντίθεση με το παραδοσιακό
οικιστικό μοντέλο που είχε να κάνει κύρια με την ανάπτυξη συνεκτικών οικισμών
και δευτερευόντως με την ύπαρξη διεσπαρμένων αγροτικών κατοικιών. Αυτό είχε σαν
συνέπεια την μεταβολή της φυσιογνωμίας του τοπίου, τον περιορισμό των αγροτικών
ασχολιών, την ανάγκη για εκτεταμένα και δαπανηρά δίκτυα ηλεκτροδότησης, υδροδότησης
και διευρυμένα οδικά δίκτυα. Σήμερα υπάρχει η ανάγκη για την αναστροφή του
φαινομένου, με περιορισμό της εκτός σχεδίου δόμησης και επέκταση των σχεδίων
πόλεως των υπαρχόντων οικισμών ή και δημιουργία νέων, με στόχο την προστασία
των απαραίτητων για την αγροτική οικονομία εδαφικών πόρων, την προστασία του
τοπίου και την οικονομικότητα της λειτουργίας των κοινωφελών δικτύων.
Η Παροικία με γεωγραφικούς, ιστορικούς, οικιστικούς και
πολιτιστικούς όρους θα μπορούσε να θεωρηθεί ο σπουδαιότερος ιστορικός οικισμός
του Αιγαίου. Τοποθετημένη ιδανικά στο λόφο του Κάστρου
δεσπόζει στον πανέμορφο καρδιόσχημο κόλπο της. Έχει δυτικό προσανατολισμό,
όμορφες παραλίες και μεγάλο μήκος βατής ακτογραμμής από τον Παρασπόρο μέχρι τον
Άγιο Φωκά. Χτισμένη στη θέση της αρχαίας Πάρου, μιας από τις λαμπρότερες
ελληνικές πόλεις της αρχαιότητας, με οργανωμένο οικιστικό ιστό και τείχος,
δημόσια οικοδομήματα, ιερά και εργαστήρια. Η πόλη του Αρχίλοχου του Σκόπα του
Αριστίωνα και του Αγοράκριτου. Με
αποικίες και ιερά σε άλλα νησιά. Με
την Εκατονταπυλιανή των 17 αιώνων του Μεγάλου Κωνσταντίνου, της Αγίας Ελένης,
του Ιουστινιανού και της Αγίας Θεοκτίστης, χτισμένη πάνω σε αρχαίο γυμνάσιο και
με ενσωματωμένα περισσότερα από 2500 αρχαία αρχιτεκτονικά μέλη. Με τον λόφο και
την εκκλησία του Αγίου Κωνσταντίνου και της Αγίας Άννας, το Φραγκομονάστηρο, το
Ενετικό κάστρο φτιαγμένο από ογκώδη μέλη αρχαίων κτισμάτων και το θόλο του ναού
της Εστίας, τις κρήνες των Μαυρογένηδων, πολλούς και σπουδαίους αρχαιολογικούς
χώρους (ναό της Αθηνάς, ιερό του Δηλίου Απόλλωνα και της Άρτεμης, ιερά Πυθίου
Απόλλωνα και Ασκληπιού, ιερό της
Δήμητρας και της Κόρης, Αρχαίο Νεκροταφείο, εργαστήριο αγγειοπλαστικής,
εργαστήριο γλυπτικής, υπαίθριο ιερό, αρχαίες κατοικίες με ψηφιδωτά δάπεδα, το αψιδωτό
οικοδόμημα του Κριού κλπ.).
Το μουσείο της Πάρου περιλαμβάνει στις
συλλογές του πρωτότυπα έργα της λεγόμενης μεγάλης πλαστικής, της αρχαϊκής και
κλασικής εποχής κάτι που συνήθως συναντάμε μόνο στα μεγάλα, κεντρικά μουσεία.
Το επίπεδο των εκθεμάτων είναι πάρα πολύ υψηλό κύρια γιατί από τον 6ο
κιόλας αιώνα π.χ., χάρη βέβαια και στην ύπαρξη των εξαίρετων μαρμάρων,
αναπτύσσεται στο νησί μια σπουδαία σχολή γλυπτικής και η Πάρος εξελίσσεται σε
ένα από τα σημαντικότερα κέντρα πλαστικής της ελληνικής αρχαιότητας.
Ο παραδοσιακός οικισμός της Παροικίας
έχει ιδιαίτερη οχυρωματική και ελεύθερη δομή,
με σπίτια λαϊκής και νεοκλασικής αρχιτεκτονικής, πολλές και αξιόλογες
βυζαντινές εκκλησίες, και χώρους τέχνης. Είναι ένα μεγάλο υπαίθριο μουσείο και
σίγουρα η ιστορία του αποτελεί σημαντικό κεφάλαιο στην παγκόσμια ιστορία των
πλαστικών και εικαστικών τεχνών και της λογοτεχνίας. Φιλοξενεί για πολλές
δεκαετίες παραρτήματα ξένων πανεπιστημίων των καλών τεχνών και αποτελεί τόπο
διαμονής πολλών ξένων καλλιτεχνών. Έχει μεγάλη
αγορά και τουριστική υποδομή και θα έπρεπε να είναι ένας από τους πρώτους
τουριστικούς προορισμούς της χώρας. Η στενή επαφή της όμως με τα δύο λιμάνια την ωθεί προς την αντίθετη
κατεύθυνση.
Το εμπορικό είναι ευθέως οχλούσα δραστηριότητα, με την
φορτοεκφόρτωση αδρανών υλικών και την κίνηση βαρέων οχημάτων στο κέντρο της
πόλης. Αποτελεί όμως και σοβαρότατο κίνδυνο για τη ζωή κατοίκων και επισκεπτών.
Η εικόνα φορτηγών πλοίων με υγρά καύσιμα και μπουκάλες υγραερίου που αράζουν
ή κινούνται δίπλα σε επιβατηγά ή
τουριστικά σκάφη, σε συνθήκες πολυσύχναστου και μικρού κόλπου, είναι τουλάχιστον
ανησυχητική.
Το επιβατικό λιμάνι επεκτάθηκε καταστρέφοντας μια όμορφη
πλαζ, κατέστρεψε περαιτέρω την παραλία για την διαμόρφωση χώρου για την
αφετηρία του ΚΤΕΛ και μπλοκάρει με την κίνηση των οχημάτων το κυκλοφοριακό σε
όλη την πόλη, που βεβαίως πολεοδομικά διαμορφώθηκε για τις ανάγκες άλλων εποχών.
Παραμένει για όλη την τουριστική σεζόν μια ευρύτερη ζώνη νόμιμα και παράνομα
σταθμευμένων μικρών και μεγάλων οχημάτων, προσελκύει επιχειρήσεις ενοικίασης
αυτοκινήτων, πρόχειρου φαγητού και τουριστικά γραφεία υποβαθμίζοντας,
ενοχλώντας και αποκόβοντας έναν παραθαλάσσιο ειδυλλιακό οικισμό από την
παραδοσιακή του σχέση με την θάλασσα.
Σήμερα εμφανίζεται η ανάγκη για χτίσιμο μεγάλων αιθουσών
αναμονής και δεν είναι δυνατόν να προβλεφθούν οι ανάγκες για επεμβάσεις προσαρμογής στα
μελλοντικά πρότυπα λειτουργίας. Οι
δυνατότητες όμως επεκτάσεων και παρεμβάσεων καθορίζονται από τα όρια αντοχής
ενός ήδη επιβαρυμένου παραδοσιακού
οικισμού. Επίσης πρέπει να ληφθεί υπόψη ο χαρακτηρισμός ως αρχαιολογικού χώρου
της λιμενικής ζώνης εκατέρωθεν του λιμανιού. Η εικόνα γίνεται μελανότερη από το
γεγονός ότι ο Δήμος δεν δείχνει να δίνει καμία προοπτική στην κατεύθυνση της
δημιουργίας κι εφαρμογής σχεδίου πόλεως και περιφερειακού οδικού δικτύου για
την καλύτερη διαχείριση μιας αυξημένης κίνησης από και προς το λιμάνι.
Με δεδομένα τα ανωτέρω θεωρώ επιβεβλημένη την άμεση
απομάκρυνση του εμπορικού λιμανιού που λειτουργεί υπό ακατάλληλες συνθήκες και
μεσοπρόθεσμα και την δημιουργία άλλου κεντρικού επιβατικού λιμένα έξω από τον
συνεκτικό οικιστικό ιστό της πόλης. Επίσης πρέπει να εκπονηθεί και να
υλοποιηθεί σχέδιο πόλης για την επέκταση της Παροικίας με πρόβλεψη για
περιφερειακό οδικό δίκτυο, τόσο παράλληλα με τον παλιό περιφερειακό δρόμο, όσο
και στην περιοχή των λιβαδιών για την αποσυμφόρηση του παραλιακού δρόμου. Επιβεβλημένη
επίσης είναι και η άμεση μεταφορά των κοιμητηρίων των μεγαλύτερων οικισμών, που θεωρούνται
κορεσμένα και βρίσκονται και σε ακατάλληλη πολεοδομικά θέση.
Το αρχαιολογικό μουσείο δεν έχει πλέον ικανό μέγεθος για να στεγάσει
το πλήθος των σπουδαίων ευρημάτων, πολλά από τα οποία είτε εκτίθενται χωρίς την
απαραίτητη άνεση χώρου είτε είναι αποθηκευμένα χωρίς το ευρύ κοινό να μπορεί να
τα δει.
Προτείνεται η εκπόνηση μελέτης ανάπλασης
και επέκτασης του μουσείου στο όμορο κτιριακό συγκρότημα του Γυμνασίου με
χρηματοδότηση από τον Δήμο Πάρου ούτως ώστε μόλις πραγματοποιηθεί η
σχεδιαζόμενη μετεγκατάστασή του σχολείου να πραγματοποιηθεί το έργο της επέκτασης
– ανάπλασης με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ.
Παράλληλα με αυτή την προσπάθεια
προτείνεται η συνεργασία Δήμου και Εκκλησίας για την δημιουργία βυζαντινού
μουσείου στο χώρο του Φραγκομονάστηρου για την μεταφορά της συλλογής
εκκλησιαστικών κειμηλίων και βυζαντινών εικόνων που εκτίθεται σήμερα στους
χώρους των κελιών της Εκατονταπυλιανής, η οποία μπορεί να εμπλουτιστεί και με
άλλα αξιόλογα έργα βυζαντινής τέχνης από τις εκκλησίες και τα μοναστήρια του
νησιού. Η αναβαθμισμένη παρουσία των δύο μουσείων σε συσχέτιση με τα πολλά και
αξιολογότατα αρχαιολογικά και βυζαντινά γειτνιάζοντα μνημεία θα δημιουργήσουν
σίγουρα ένα δίκτυο ιστορικών χώρων με
πολύ μεγάλη πυκνότητα και ένταση που θα αποτελεί ισχυρό τουριστικό πόλο έλξης.
Σε σχέση με τις εναέριες μεταφορές, ευελπιστούμε να έχει
σύντομα το νησί μας σε λειτουργία το νέο αεροδρόμιο. Αναγκαία κρίνεται η
ολοκλήρωση του έργου με την διαμόρφωση αεροδιαδρόμου ανάλογου μήκους που θα
επιτρέπει την προσγείωση και απογείωση αεροσκαφών από το εξωτερικό. Η σημερινή
διαμόρφωση θα επιτρέψει την αεροπορική σύνδεση ουσιαστικά μόνο με την Αθήνα. Το
γεγονός αυτό αντίκειται στην έννοια της νησιωτικότητας και καθιστά την Πάρο
δορυφόρο της Αθήνας απόλυτα εξαρτημένης ακτοπλοϊκά και αεροπορικά από αυτήν. Ο χωροταξικός
σχεδιασμός πρέπει να προβλέπει την δυνατότητα αυτόνομης αεροπορικής διασύνδεσης
της Πάρου με άλλα μέρη, ως προϋπόθεση βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης. Σε
διαφορετική περίπτωση αυξάνεται σημαντικά ο χρόνος και τα έξοδα πρόσβασης στο
νησί των ξένων τουριστών, μειώνοντας την ανταγωνιστικότητα του παριανού
τουριστικού τομέα.
Αντιγράφοντας από την Σύνοψη Πορισμάτων της Έκθεσης του
Περιφερειακού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού : « Η χλωρίδα των Κυκλάδων
αποτελείται από 1640 περίπου φυτικά είδη και περιλαμβάνει σημαντικό αριθμό
(περίπου 145) ελληνικών ενδημικών ειδών και υποειδών…… Εξ αιτίας του μικρού
μεγέθους τους, τα νησιώτικα οικοσυστήματα είναι εύθραυστα και ασταθή, γεγονός
που σημαίνει ότι οι εξωτερικές πιέσεις μπορεί γρήγορα να οδηγήσουν στην υποβάθμιση
βιοτόπων και την εξαφάνιση ειδών…… Τα αγροτικά τοπία είναι αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης
μεταξύ φυσικού περιβάλλοντος και διαχειριζόμενων συστημάτων. Η μακρά ιστορική
πορεία αυτής της αλληλεπίδρασης, στην περιοχή του Νοτίου Αιγαίου, έχει
δημιουργήσει μια σειρά από ημι-φυσικά τοπία, τα οποία χαρακτηρίζονται από
μεγάλη οικολογική και αισθητική αξία….. Η διατήρηση του αγροτικού τοπίου δεν
έχει αποτελέσει αντικείμενο συγκεκριμένης πολιτικής.»
Οι καθόλα σωστές ανωτέρω διαπιστώσεις δε μπορεί παρά να μας
οδηγήσουν στην εναντίωση προς την χωροθέτηση βιομηχανικού τύπου εγκαταστάσεων
ΑΠΕ στα ευαίσθητα νησιωτικά οικοσυστήματα και στα αγροτικά τοπία μεγάλης
οικολογικής και αισθητικής αξίας. Ενδεχόμενη χωροθέτησή τους θα σήμαινε
ανατροπή της βασικής φιλοσοφίας
αειφορικού σχεδιασμού και ακύρωση όλων των συγκριτικών πλεονεκτημάτων
τουριστικής ανάπτυξης για τα μικρά νησιά της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου. Πέρα
από αυτά ένα τέτοιο εγχείρημα δεν αντέχει σε καμιά ανάλυση κόστους – οφέλους
πολύ περισσότερο όταν δεν έχει τεκμηριωθεί ούτε καν το θετικό περιβαλλοντικό
της αποτέλεσμα.
Όσον αφορά την διαχείριση υγρών αποβλήτων και στερεών
απορριμμάτων, τόσο του Δήμου όσο και των ιδιωτικών φορέων, απαιτείται άμεσα η
υιοθέτηση αειφορικών προτύπων. Προϋπόθεση γι αυτό είναι η προσαρμογή των
σχετικών δράσεων στην αρχή της εγγύτητας
και στις πρακτικές της ολοκληρωμένης διαχείρισης.
Πρέπει άμεσα να χωροθετηθούν και να υλοποιηθούν εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων
και δικτύων αποχέτευσης των οικισμών που έχουν σχετική έλλειψη. Η χωροθέτηση
των μονάδων επεξεργασίας θα πρέπει να είναι κοντά στους οικισμούς που παράγουν
τα λύματα. Η μεγάλη απόσταση των υπαρχόντων μονάδων για τους μεγάλους οικισμούς
Παροικίας, Νάουσας, Μάρπησσας προκαλεί μεγάλο κόστος και περιβαλλοντικό
αποτύπωμα για την μεταφορά λυμάτων και καθιστούν μη βιώσιμη την λειτουργία των συστημάτων από το Δήμο. Στη
λογική αυτή πρέπει να εγκαταλειφθεί ως μη δόκιμος περιβαλλοντικά και οικονομικά
ο σχεδιασμός για την μεταφορά των λυμάτων της Νότιας Πάρου στο βιολογικό της
Μάρπησσας. Αντ’ αυτού τόσο για τους οικισμούς της Νότιας Πάρου αλλά και τους
λοιπούς που στερούνται αποχετευτικού δικτύου και μονάδας βιολογικού καθαρισμού
θα πρέπει να υπάρξουν άμεσα μελέτες για την μεταφορά και επεξεργασία των
λυμάτων και την ανάκτηση νερού για άρδευση και λοιπών υλικών και ενέργειας.
Οι ίδιες λογικές πρέπει να πρυτανεύσουν και στον σχεδιασμό
για την ολοκληρωμένη διαχείριση αστικών απορριμμάτων με την μεγιστοποίηση του
ποσοστού της διαλογής στην πηγή, χωροθέτηση μικρών μονάδων προσωρινής παραλαβής
και διαλογής μη επικίνδυνων στερεών, κοντά στους οικισμούς που τα παράγουν, με στόχο την ανάκτηση πόρων από αυτά.
Οι ιδιωτικοί φορείς του δευτερογενούς τομέα επίσης πρέπει να
υποχρεωθούν να εναρμονίσουν την λειτουργία τους στις αρχές της ολοκληρωμένης
διαχείρισης με στόχο να εξαλειφθεί η επιβάρυνση των φυσικών αποδεκτών.
Επιτυχημένο υπόδειγμα αποτελεί η συντελεσθείσα προσαρμογή των μεταποιητικών
μονάδων (οινοποιείο, τυροκομείο, ελαιουργείο) του Αγροτικού Συνεταιρισμού
Πάρου.
ΑΛΕΞΗΣ ΓΚΟΚΑΣ
ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΚΕΠΟΣΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου